Pan-couguiéu(-de-Lecoq)
Centranthus lecoqii
Caprifoliaceae Valerianaceae
Nom en français : Centranthe de Lecoq.
Descripcioun :Aquéu pan-cougiéu, que trachis dins lis esboudèu de colo e basso mountagno, sèmblo proun au pan-cougiéu coumun. Se n'en destrìo pamens qu'a li fueio mens larjo e mai claro. Ero, à passa tèms, counfoundu emé un autre pan-cougiéu, aquéu di-fueio-estrecho. Pèr acò, fau regarda lou noumbre d'entre-nous, aqui n'i'a mai de 10. Coumpara emé lou pan-cougiéu o emé lou pan-cougiéu-di-fuei-estrecho.
Usanço :A bessai li mémis usanço que lou pan-cougiéu coumun.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Centranthus
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Esboudèu
- Roucaio
- Basso mountagno
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Centranthus lecoqii Jord., 1852
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786